خرما خاصویی

خرما خاصویی (خرما خاصه) یا خرما آلویی در استان بوشهر که یکی از خرما خیزترین استان های ایران میباشد، (تنوع نخلستان ها و خرماهایی که در این استان برداشت میشود خود گواه این صحبت است.) کشت میشود. یکی از مشهورترین خرماهایی که در این استان برداشت میشود خرمای خاصویی است، در واقع خرما خاصویی در استان ها و شهرستان های دیگر هم کاشته میشود ولی نوع خرما خاصویی بوشهر شهرت بیشتر، و به عقیده برخی از کارشناسان کیفیت بهتری دارد.

خرما خاصویی گونه ای از خرما است که در کوهپایه ها رشد میکند. به همین دلیل این خرما عمدتا در شهرستان هایی که در کوهپایه های زاگرس قرار گرفته اند مانند: شهر جم، عسلویه، فیروز آباد، قیروکازرون، کنگان، فراشبند و برخی دیگر از روستاهای این منطقه یافت میشود. تقریبا این نوع خرما در سایر مناطق دیگر از گونه های نادر شناخته میشود. این خرما، خاص این مناطق شناخته میشود و مرغوب ترین و با کیفیت ترین نوع خرمای خاصویی در این استان، یعنی بوشهر پیدا میشود.

این خرما در زمانی که کاملا رسیده شود و یا به اصطلاح بپزد، به رنگ قهوه ای روشن دیده میشود، این خرما که به خرما آلویی هم گاها شناخته میشود ریزترین نوع خرما در ایران و البته جهان است.

خرما خاصویی از انواع خرما تر و مرطوب طبقه بندی میشود، زیرا شیره بسیار زیادی دارد و گفته می شود که در صورت نگهداری این خرماها به مدت چند ساعت در یک ظرف در بسته، این خرما در شیره غرق خواهد شد. خرما خاصه هر چند در ایران آنچنان که باید حتی هنوز هم شناخته شده نیست ولی در کشورهای حوزه خلیج فارس و بسیاری از کشورهای اروپایی این روزها خواهان زیادی پیدا کرده است.

البته نا گفته نماند که در ایران نیز خرما خاصویی به دلیل عدم معرفی مناسب، آنچنان بین مردم جا نیفتاده بود و اخیرا فروش بیشتری داشته و ارزش این خرما برای بسیاری از مردم به اثبات رسیده است. تا جایی که برخی ان را خرما قندی هم می دانند.

در میان استان های ایران می توان مردم اصفهان را از بیشترین علاقمندان به این نوع خرما به شمار آورد. تا جایی که خرمای خاصویی در اصفهان فروش بسیار خوبی دارد. دلیل آن هم این است که این خرما هر چند قد و قامت ریزی دارد اما طعمی شبیه به خرما پیارم دارد که از خوش طعم ترین و دلنشین ترین طعم های خرما در بین سایر خرما ها به حساب می آید.

خرمای خاصویی را در استان بوشهر و برخی دیگر از مناطق به نام خرما خاصه می شناسند. همچنین به نام خرما آلویی نیز شهرت دارد.

خرما خاصویی همانگونه که گفته شد شیره زیادی دارد. از شیره این خرما برای استفاده در بسیاری محصولات دیگر نیز استفاده میشود.

بصورت کلی شیره خرما خاصویی از محصولات جانبی این خرما به حساب می آید.

خاصویی از شیرین ترین خرماها است که البته شیرینی آن گلو را اذیت نمیکند. و بخاطر اندازه کوچکی که دارد، معمولا هر سه خرما خاصویی به اندازه یک واحد از دیگر خرماها به حساب می آید. هر چند توصیه می شود روزانه حدود 5 عدد خرما مصرف شود ولی در مورد خرما خاصویی این تعداد را می توان تا 15 عدد در روز هم افزایش داد.

در نظر داشته باشید که این خرما از خرماهایی با طبع گرم میباشد. به همین دلیل ممکن است برای برخی از افراد بخصوص کسانی که دارای طبع گرم و خشک هستند، زیاده روی در مصرف ان خیلی مناسب نباشد. اما افرادی که دارای طبع سودایی و سرد هستند میتوانند به راحتی با آوردن این خرما در برنامه غذایی خود طبع خود را تنظیم کنند.

خرما خاصه سهم زیادی از خرماهای صادراتی ایران را به خود اختصاص داده است. بخصوص در سال های اخیر و با تلاش برخی از شرکت ها به نام و مشهور، مانند شرکت تولیدی خرمای گیلدا (آتیه ارگ آتبین) که با تغییر در نوع بسته بندی و مکانیزه کردن فرآیندهای طبقه بندی و فروش توانسته اند خدمات ارزشمندی در راستای معرفی این خرما به بازارهای جهانی و فروش هر چه بیشتر این محصول ارائه کنند.

خوشبختانه بر اساس آمارها هر ساله بر تعداد مشتریان خارجی این محصول افزوده می شود و بازار بین المللی مناسب تری پیدا میکند.

شرکت گیلدا بسته بندی های 1، 2 و یا 3 کیلویی این خرما را تهیه می کنند. اما برای اهداف صادراتی این خرماها در بسته بندی های 6 و 10 کیلویی آماده میشود. امروزه سهم بازار خارجی از این خرما بسیار بیشتر از سهم داخلی است. این امر به دلیل شهرت بیشتر این خرما در بیرون از ایران به نسبت داخل می باشد.

خرما آلویی اندازه ای کوچک دارد. همین امر موجب کاهش قیمت آن شده است. ولی بسیاری از خرما شناسان طعم و مزه این خرما را با خرما پیارم که بهترین نوع خرما ایران است مقایسه می کنند.

این خرما جزئی از خرماهای درجه دو محسوب میشود. هر چند این تنها و تنها به دلیل اندازه خرما مد نظر قرار گرفته است.

خرما خاصویی به نسبت دیگر خرماها قند کمتری دارد. البته این به دلیل تر بودن خرما خاصویی است. در نظر داشته باشید که بر خلاف تصور بسیاری از مردم که خرما خشک را دارای قند کمتری می دانند ولی این موضوع کاملا بر عکس است. خرما هر چه نرسیده تر و تر یا مرطوب تر باشد قند کمتری دارد و هر چه بر میزان رسیدن آن افزوده شود میزان قند خرما افزایش می یابد و این امر در خصوص خرما خشک و نیمه خشک نشان می دهد که قند این نوع خرماها از خرما تر بیشتر است. از این رو خرما خاصویی قند به نسبت کمی دارد، هم اینکه کوچک ترین نوع خرما است و هم اینکه از نوع خرما تر و یا مرطوب می باشد.

به همین دلیل مصرف زیاد خرما خشک به افرادی که رژیم غذایی دارند توصیه نمی شود و بهتر است خرما خاصویی را جایگزین آن کنند. قند خرما خاصویی اغلب فروکتوز است که به راحتی در سوخت و ساز بدن مصرف می شود و همین امر باعث شده که میزان تاثیر قند این خرما بر روی افراد دیابتی بسیار کمتر باشد.

خرما خاصویی به دو صورت شهد دار و نیمه شهد دار و یا نیمه خشک در بازار به فروش می رسد. بصورت کلی قیمت نیمه خشک آن از قیمت شهد دار کمی بالاتر است. بسیاری از افراد مصرف این نوع خرما را با چایی می پسندند و به عنوان قند از آن استفاده می کنند. هر چند برخی ادعا دارند که خرما را با چایی نباید خورد، اما هنوز هیچ دلیل علمی قابل استنادی برای این موضوع ارائه نشده است.

میزان آهن ، پتاسیم و منیزیم خرما خاصویی نیز تقریبا زیاد است. به همین دلیل این نوع خرما بر خلاف قد و قواره کوچکی که دارد بسیار انرژی زا است و به خوبی انرژی ورزشکاران و یا افرادی که فعالیت های بدنی سنگین دارند را تامین می کند. از طرف دیگر افرادی که مشکلات استخوانی و یا کم خونی دارند با مصرف روزانه این خرما می توانند به سلامت خود کمک شایانی بکنند. فیبر موجود در خرما خاصویی نیز برای افرادی که مشکلات گوارشی دارند به عنوان یک راه حل موثر شناخته شده است.

از خرما خاصویی برای تهیه انواع مواد غذایی دیگر نیز استفاده می شود. به صورت کلی شیره خرما خاصویی به عنوان یک شیرین کننده طبیعی برای بسیاری از کیک ها، شیرینی ها، مواد غذایی مانند بیسکوییت ها و حتی برای تهیه بسیاری از غذاهای سنتی و غیر سنتی استفاده می شود. این خرما بصورت لواشک و یا حبه نیز موجود است و از شهد آن برای تهیه نوشیدنی های انرژی زا و سالم و شربت های مختلف هم استفاده می شود.

شرکت تولیدی خرمای گیلدا با استفاده از مدرن ترین دستگاه های طبقه بندی، شستشو، بسته بندی و شرینگ و با استفاده از جدید ترین راه های حفظ و نگهداری انواع خرما در شرایط انبارش بسیار استاندارد، خرما خاصویی را با کیفیت بسیار بالا به اقصی نقاط ایران و بسیاری از کشورهای خارج از ایران صادر می کند.